CỰU ƯỚC: TRUYỀN ĐẠO – TRỌN QUYỂN
Thế sự đều hư không
I
1 Lời người truyền đạo, con trai Đa-vít
Lời của vua tại Giê-ru-sa-lem.
2 Hư không của sự hư không
Người truyền đạo nói:
Hư không của sự hư không!
Thảy đều hư không.
3 Các công việc lao khổ của loài người
Làm dưới mặt trời nào có ích chi?
4 Đời này qua, đời khác đến
Nhưng đất cứ còn luôn luôn.
5 Mặt trời mọc, mặt trời lặn
Rồi vội vàng về nơi nó mọc lên.
6 Gió thổi về nam, xây qua hướng bắc
Gió xây đi vần lại không ngừng
Rồi lại trở về vòng cũ của mình.
7 Muôn con sông đều đổ vào biển cả
Tất cả sông nhưng biển chẳng hề đầy
Rồi những con sông đều trở về đây
Sông trở về đây để rồi chảy nữa.
8 Muôn vật trên đời thảy đều lao khổ
Tất cả con người không thể nói ra
Mắt con người không hề chán ngó
Tai con người chẳng hề nhàm nghe.
9 Điều đã có, ấy là điều sẽ có
Điều gì đã làm, vẫn sẽ làm ra
Dưới mặt trời chẳng có gì mới mẻ.
10 Nếu ai đó nói có một vật gì
Rất mới mẻ, thật ra là đã có
Từ các thời xưa cũ trước thời ta.
11 Không còn kỷ niệm về thời xưa cũ
Và các đời sau cũng chẳng nhớ gì.
Thế sự đều hư không
I
1 Lời người truyền đạo, con trai Đa-vít
Lời của vua tại Giê-ru-sa-lem.
2 Hư không của sự hư không
Người truyền đạo nói:
Hư không của sự hư không!
Thảy đều hư không.
3 Các công việc lao khổ của loài người
Làm dưới mặt trời nào có ích chi?
4 Đời này qua, đời khác đến
Nhưng đất cứ còn luôn luôn.
5 Mặt trời mọc, mặt trời lặn
Rồi vội vàng về nơi nó mọc lên.
6 Gió thổi về nam, xây qua hướng bắc
Gió xây đi vần lại không ngừng
Rồi lại trở về vòng cũ của mình.
7 Muôn con sông đều đổ vào biển cả
Tất cả sông nhưng biển chẳng hề đầy
Rồi những con sông đều trở về đây
Sông trở về đây để rồi chảy nữa.
8 Muôn vật trên đời thảy đều lao khổ
Tất cả con người không thể nói ra
Mắt con người không hề chán ngó
Tai con người chẳng hề nhàm nghe.
9 Điều đã có, ấy là điều sẽ có
Điều gì đã làm, vẫn sẽ làm ra
Dưới mặt trời chẳng có gì mới mẻ.
10 Nếu ai đó nói có một vật gì
Rất mới mẻ, thật ra là đã có
Từ các thời xưa cũ trước thời ta.
11 Không còn kỷ niệm về thời xưa cũ
Và các đời sau cũng chẳng nhớ gì.
Sự hư không của khôn ngoan
12 Như ta đây là người truyền đạo
Vua Israel ở Giê-ru-sa-lem.
13 Ta đã chuyên lòng lấy sự khôn ngoan
Mọi việc làm ra dưới trời tra khảo
Đấy là công việc nặng nề vất vả
Mà Chúa giao cho người để lo làm.
14 Ta đã từng thấy tất cả việc làm
Dưới mặt trời kia thảy đều hư không
Tất cả - hư không, theo luồng gió thổi.
15 Vật đã cong, không thể ngay được lại
Đếm làm sao, nếu như vật là không.
16 Ta từng nói với tất cả tấm lòng
Rằng ta đã có được sự khôn ngoan
Hơn tất cả những người từng sống trước
Người trước ta ở Giê-ru-sa-lem
Ta thấy nhiều khôn ngoan và kiến thức.
17 Ta cũng chuyên lòng học sự khôn ngoan
Nhận biết ngu dại và sự điên cuồng
Biết đó cũng là theo luồng gió thổi.
18 Vì nhiều khôn ngoan có lắm đau buồn
Nhân lên tri thức, nhân sự đau thương.
12 Như ta đây là người truyền đạo
Vua Israel ở Giê-ru-sa-lem.
13 Ta đã chuyên lòng lấy sự khôn ngoan
Mọi việc làm ra dưới trời tra khảo
Đấy là công việc nặng nề vất vả
Mà Chúa giao cho người để lo làm.
14 Ta đã từng thấy tất cả việc làm
Dưới mặt trời kia thảy đều hư không
Tất cả - hư không, theo luồng gió thổi.
15 Vật đã cong, không thể ngay được lại
Đếm làm sao, nếu như vật là không.
16 Ta từng nói với tất cả tấm lòng
Rằng ta đã có được sự khôn ngoan
Hơn tất cả những người từng sống trước
Người trước ta ở Giê-ru-sa-lem
Ta thấy nhiều khôn ngoan và kiến thức.
17 Ta cũng chuyên lòng học sự khôn ngoan
Nhận biết ngu dại và sự điên cuồng
Biết đó cũng là theo luồng gió thổi.
18 Vì nhiều khôn ngoan có lắm đau buồn
Nhân lên tri thức, nhân sự đau thương.
Sự vui sướng, giàu sang và công việc
cũng đều hư không
II
1 Và ta đã từng nói trong lòng rằng:
“Hãy cho ta thử vui sướng hân hoan
Hãy để cho ta nếm mùi khoái lạc”
Nhưng điều này cũng là sự hư không!
2 Ta từng nói về tiếng cười: “điên dại!”
Còn niềm vui” “mi sung sướng mà chi?”
3 Ta từng nghĩ trong lòng rằng uống rượu
Để cho thân mình vui vẻ, hân hoan
Mà sự khôn ngoan dẫn dắt tấm lòng
Lại nghĩ rằng phải giữ điều dại dột
Cho đến khi chưa thấy gì là tốt
Cho loài người làm lụng ở dưới trời
Trong những ngày ngắn ngủi của cuộc đời.
4 Ta bắt tay những việc làm vĩ đại
Ta xây cất nhà, ta trồng vườn nho.
5 Lập cho mình vườn cây trái, vườn hoa
Và trồng ở đó đủ loài cây trái.
6 Ta đào hồ chứa nước để tưới rừng
Đó là nơi cây cối sẽ lớn lên.
7 Ta mua nhiều tôi trai và tớ gái
Lại có nhiều đầy tớ sinh trong nhà
Bầy bò, chiên có nhiều hơn hết thảy
Những người tại Giê-ru-sa-lem trước ta.
8 Ta cũng thâu gom thật nhiều vàng bạc
Những vật báu của các tỉnh, các vua
Ta lo sắm cho mình nhiều con hát
Cùng khoái lạc của đàn ông – là đàn bà.
9 Ta trở nên cao trọng hơn hết thảy
Những người tại Giê-ru-sa-lem xưa
Mà sự khôn ngoan vẫn ở cùng ta.
10 Ta chẳng từ điều gì mắt ước ao
Và chẳng chối điều chi lòng ưa thích
Lòng ta vui vẻ vì mọi công lao
Đó là phần của ta trong mọi việc.
11 Và tất cả công việc ta xem xét
Bàn tay mình đã khó nhọc làm ra:
Tất cả hư không, theo luồng gió thổi, và
Dưới mặt trời chẳng có ích gì hết!
12 Ta bèn xây lại đặng mà xem xét
Sự khôn ngoan, ngu dại, sự điên cuồng
Vì người sau vua làm được gì chăng
Bất quá điều người đã làm từ trước.
13 Ta thấy khôn ngoan hơn là ngu dốt
Cũng như ánh sáng hơn sự tối tăm.
14 Người khôn ngoan có mắt trong đầu mình
Còn kẻ ngu muội đi trong bóng tối.
Ta nhận thấy cả hai đàng, tuy vậy
Cùng như nhau: một số phận về sau.
Và ta đã nói với chính lòng ta:
“Số phận ta cũng là như kẻ dại
Thì ta khôn ngoan cho lắm mà chi?”
Rồi ta lại nói với chính lòng ta
Rằng đó cũng là sự hư không nữa.
16 Bởi vì một lẽ: người ta chẳng nhớ
Người khôn ngoan đến muôn đời muôn thuở
Cũng như kẻ dại ngày sau sẽ quên
Người khôn chết cũng như kẻ điên cuồng.
17 Vậy, ta ghét đời sống vì mọi việc
Làm dưới mặt trời cực nhọc cho ta
Đều hư không, theo gió thổi cả mà.
18 Mọi việc làm dưới mặt trời ta ghét
Vì thành quả để lại cho người sau.
19 Người khôn hay dại, ai biết được đâu?
Dù thế nào, hắn điều hành mọi việc
Mà bằng sự khôn ngoan và khó nhọc
Ta đã làm ra ở dưới mặt trời
Đó cũng là sự hư không đấy thôi.
20 Bởi cớ ấy ta trở lòng thất vọng
Về việc ta lao khổ dưới mặt trời.
21 Vì người khác làm khôn ngoan thông sáng
Rồi phải để lại cơ nghiệp cho người
Chẳng hề lao khổ chút nào tiếp nhận
Điều đó cũng là một sự hư không
Và điều đó là một tai nạn lớn!
22 Vậy thì ích chi cho người làm lụng
Đã cực lòng lao khổ dưới mặt trời?
23 Vì các ngày người chỉ là đau đớn
Công lao người thành ra nỗi buồn thôi.
Đến nỗi đêm lòng người không an nghỉ
Và điều này cũng là sự hư không.
24 Chẳng gì tốt hơn là uống và ăn
Cho linh hồn hưởng phúc từ lao khổ
Ta thấy điều này từ tay Đức Chúa.
25 Vì ai là người được ăn và hưởng
Hưởng sự vui mừng, sung sướng hơn ta?
26 Bởi Chúa ban sự khôn ngoan, vui vẻ
Cho những ai vẫn làm đẹp lòng Ngài
Bắt kẻ lầm lỗi gom góp, để rồi
Dâng cho người làm đẹp lòng Đức Chúa.
Và điều này cũng là sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi!
cũng đều hư không
II
1 Và ta đã từng nói trong lòng rằng:
“Hãy cho ta thử vui sướng hân hoan
Hãy để cho ta nếm mùi khoái lạc”
Nhưng điều này cũng là sự hư không!
2 Ta từng nói về tiếng cười: “điên dại!”
Còn niềm vui” “mi sung sướng mà chi?”
3 Ta từng nghĩ trong lòng rằng uống rượu
Để cho thân mình vui vẻ, hân hoan
Mà sự khôn ngoan dẫn dắt tấm lòng
Lại nghĩ rằng phải giữ điều dại dột
Cho đến khi chưa thấy gì là tốt
Cho loài người làm lụng ở dưới trời
Trong những ngày ngắn ngủi của cuộc đời.
4 Ta bắt tay những việc làm vĩ đại
Ta xây cất nhà, ta trồng vườn nho.
5 Lập cho mình vườn cây trái, vườn hoa
Và trồng ở đó đủ loài cây trái.
6 Ta đào hồ chứa nước để tưới rừng
Đó là nơi cây cối sẽ lớn lên.
7 Ta mua nhiều tôi trai và tớ gái
Lại có nhiều đầy tớ sinh trong nhà
Bầy bò, chiên có nhiều hơn hết thảy
Những người tại Giê-ru-sa-lem trước ta.
8 Ta cũng thâu gom thật nhiều vàng bạc
Những vật báu của các tỉnh, các vua
Ta lo sắm cho mình nhiều con hát
Cùng khoái lạc của đàn ông – là đàn bà.
9 Ta trở nên cao trọng hơn hết thảy
Những người tại Giê-ru-sa-lem xưa
Mà sự khôn ngoan vẫn ở cùng ta.
10 Ta chẳng từ điều gì mắt ước ao
Và chẳng chối điều chi lòng ưa thích
Lòng ta vui vẻ vì mọi công lao
Đó là phần của ta trong mọi việc.
11 Và tất cả công việc ta xem xét
Bàn tay mình đã khó nhọc làm ra:
Tất cả hư không, theo luồng gió thổi, và
Dưới mặt trời chẳng có ích gì hết!
12 Ta bèn xây lại đặng mà xem xét
Sự khôn ngoan, ngu dại, sự điên cuồng
Vì người sau vua làm được gì chăng
Bất quá điều người đã làm từ trước.
13 Ta thấy khôn ngoan hơn là ngu dốt
Cũng như ánh sáng hơn sự tối tăm.
14 Người khôn ngoan có mắt trong đầu mình
Còn kẻ ngu muội đi trong bóng tối.
Ta nhận thấy cả hai đàng, tuy vậy
Cùng như nhau: một số phận về sau.
Và ta đã nói với chính lòng ta:
“Số phận ta cũng là như kẻ dại
Thì ta khôn ngoan cho lắm mà chi?”
Rồi ta lại nói với chính lòng ta
Rằng đó cũng là sự hư không nữa.
16 Bởi vì một lẽ: người ta chẳng nhớ
Người khôn ngoan đến muôn đời muôn thuở
Cũng như kẻ dại ngày sau sẽ quên
Người khôn chết cũng như kẻ điên cuồng.
17 Vậy, ta ghét đời sống vì mọi việc
Làm dưới mặt trời cực nhọc cho ta
Đều hư không, theo gió thổi cả mà.
18 Mọi việc làm dưới mặt trời ta ghét
Vì thành quả để lại cho người sau.
19 Người khôn hay dại, ai biết được đâu?
Dù thế nào, hắn điều hành mọi việc
Mà bằng sự khôn ngoan và khó nhọc
Ta đã làm ra ở dưới mặt trời
Đó cũng là sự hư không đấy thôi.
20 Bởi cớ ấy ta trở lòng thất vọng
Về việc ta lao khổ dưới mặt trời.
21 Vì người khác làm khôn ngoan thông sáng
Rồi phải để lại cơ nghiệp cho người
Chẳng hề lao khổ chút nào tiếp nhận
Điều đó cũng là một sự hư không
Và điều đó là một tai nạn lớn!
22 Vậy thì ích chi cho người làm lụng
Đã cực lòng lao khổ dưới mặt trời?
23 Vì các ngày người chỉ là đau đớn
Công lao người thành ra nỗi buồn thôi.
Đến nỗi đêm lòng người không an nghỉ
Và điều này cũng là sự hư không.
24 Chẳng gì tốt hơn là uống và ăn
Cho linh hồn hưởng phúc từ lao khổ
Ta thấy điều này từ tay Đức Chúa.
25 Vì ai là người được ăn và hưởng
Hưởng sự vui mừng, sung sướng hơn ta?
26 Bởi Chúa ban sự khôn ngoan, vui vẻ
Cho những ai vẫn làm đẹp lòng Ngài
Bắt kẻ lầm lỗi gom góp, để rồi
Dâng cho người làm đẹp lòng Đức Chúa.
Và điều này cũng là sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi!
Đức Chúa Trời định kỳ cho muôn vật
III
1 Tất cả mọi loài có thì, có tiết
Mọi vật dưới trời đều có thời gian:
2 Có kỳ sinh ra, và có kỳ chết
Có kỳ trồng, kỳ nhổ vật đã trồng.
3 Có kỳ chém giết, có kỳ chữa lành
Có kỳ phá dỡ, có kỳ xây cất.
4 Có kỳ vui cười, có kỳ khóc lóc
Có kỳ nhảy múa, có kỳ kêu than.
5 Có kỳ ném đá, có kỳ gom về
Có kỳ ôm ấp, kỳ không ôm ấp
6 Có kỳ đi tìm, có kỳ để mất
Có kỳ giữ lấy, có kỳ vứt đi.
7 Có kỳ may vào, có kỳ xé rách
Có kỳ nói lời, có kỳ lặng im
Có kỳ yêu thương, có kỳ thù ghét
Có kỳ đánh giặc, có kỳ hoà bình.
9 Kẻ làm lụng được ích lợi gì chăng?
10 Ta đã thấy công việc mà Đức Chúa
Ban cho loài người là để rèn mình.
11 Phàm vật gì Đức Chúa Trời làm nên
Đều là tốt lành trong thời của nó
Ngài đặt vĩnh hằng vào trong tâm linh
Dù con người không thể nào hiểu rõ
Việc của Chúa, từ đầu đến cuối cùng.
12 Ta nhận biết chẳng có gì tốt bằng
Cho con người hơn là sự vui vẻ
Và làm điều tốt trong cuộc đời mình.
13 Con người ăn uống, thấy sự tốt lành
Trong việc mình – sự ban cho của Chúa.
14 Việc Ngài làm nên còn có đời đời
Người ta chẳng bớt thêm gì được nữa
Và Đức Chúa Trời đã làm như thế
Để loài người kính sợ trước mặt Ngài.
15 Điều chi hiện có, đã có ngày xưa
Điều sẽ xảy ra, từ lâu đã xảy
Đức Chúa Trời gọi lại việc đã qua.
16 Và ta vẫn còn thấy dưới mặt trời:
Nơi tòa án mà lại vô pháp luật
Chốn sự thật mà không hề sự thật.
17 Ta nói trong lòng rằng Đức Chúa Trời
Sẽ đoán xét kẻ công bình, gian ác
Vì ở đó có định kỳ mọi việc.
18 Ta lại nói trong lòng rằng: phải thế
Vì Đức Chúa muốn thử thách con người
Và để cho họ thấy một điều này:
Người thực ra không hơn gì loài thú.
19 Vì số kiếp của loài thú ra sao
Thì số kiếp của loài người cũng vậy
Sự xảy đến với hai loài giống nhau
Thú chết thế nào, con người thế ấy.
Cả hai loài đều thở một thứ chung
Vì loài người không hơn gì loài thú
Vì một điều rằng: tất cả - hư không.
20 Tất cả rồi đây đi về một chỗ
Tất cả đều từ bụi đất mà ra
Rồi lại trở về bụi đất như cũ.
21 Ai biết: hoặc hồn của người thăng lên
Hay hồn loài thú sẽ sa xuống đất?
22 Bởi thế, ta chẳng thấy gì tốt hơn
Cho con người là vui vì công việc
Bởi vì đó chính là phần của mình
Ai đem mình về xem sau khi chết?
III
1 Tất cả mọi loài có thì, có tiết
Mọi vật dưới trời đều có thời gian:
2 Có kỳ sinh ra, và có kỳ chết
Có kỳ trồng, kỳ nhổ vật đã trồng.
3 Có kỳ chém giết, có kỳ chữa lành
Có kỳ phá dỡ, có kỳ xây cất.
4 Có kỳ vui cười, có kỳ khóc lóc
Có kỳ nhảy múa, có kỳ kêu than.
5 Có kỳ ném đá, có kỳ gom về
Có kỳ ôm ấp, kỳ không ôm ấp
6 Có kỳ đi tìm, có kỳ để mất
Có kỳ giữ lấy, có kỳ vứt đi.
7 Có kỳ may vào, có kỳ xé rách
Có kỳ nói lời, có kỳ lặng im
Có kỳ yêu thương, có kỳ thù ghét
Có kỳ đánh giặc, có kỳ hoà bình.
9 Kẻ làm lụng được ích lợi gì chăng?
10 Ta đã thấy công việc mà Đức Chúa
Ban cho loài người là để rèn mình.
11 Phàm vật gì Đức Chúa Trời làm nên
Đều là tốt lành trong thời của nó
Ngài đặt vĩnh hằng vào trong tâm linh
Dù con người không thể nào hiểu rõ
Việc của Chúa, từ đầu đến cuối cùng.
12 Ta nhận biết chẳng có gì tốt bằng
Cho con người hơn là sự vui vẻ
Và làm điều tốt trong cuộc đời mình.
13 Con người ăn uống, thấy sự tốt lành
Trong việc mình – sự ban cho của Chúa.
14 Việc Ngài làm nên còn có đời đời
Người ta chẳng bớt thêm gì được nữa
Và Đức Chúa Trời đã làm như thế
Để loài người kính sợ trước mặt Ngài.
15 Điều chi hiện có, đã có ngày xưa
Điều sẽ xảy ra, từ lâu đã xảy
Đức Chúa Trời gọi lại việc đã qua.
16 Và ta vẫn còn thấy dưới mặt trời:
Nơi tòa án mà lại vô pháp luật
Chốn sự thật mà không hề sự thật.
17 Ta nói trong lòng rằng Đức Chúa Trời
Sẽ đoán xét kẻ công bình, gian ác
Vì ở đó có định kỳ mọi việc.
18 Ta lại nói trong lòng rằng: phải thế
Vì Đức Chúa muốn thử thách con người
Và để cho họ thấy một điều này:
Người thực ra không hơn gì loài thú.
19 Vì số kiếp của loài thú ra sao
Thì số kiếp của loài người cũng vậy
Sự xảy đến với hai loài giống nhau
Thú chết thế nào, con người thế ấy.
Cả hai loài đều thở một thứ chung
Vì loài người không hơn gì loài thú
Vì một điều rằng: tất cả - hư không.
20 Tất cả rồi đây đi về một chỗ
Tất cả đều từ bụi đất mà ra
Rồi lại trở về bụi đất như cũ.
21 Ai biết: hoặc hồn của người thăng lên
Hay hồn loài thú sẽ sa xuống đất?
22 Bởi thế, ta chẳng thấy gì tốt hơn
Cho con người là vui vì công việc
Bởi vì đó chính là phần của mình
Ai đem mình về xem sau khi chết?
Đời đầy rẫy đau đớn và sai lầm
IV
1 Ta xây lại, xem xét sự hà hiếp
Những việc làm ra ở dưới mặt trời
Kia, nước mắt của kẻ bị hà hiếp
Nhưng không có ai an ủi cho vơi.
2 Vậy, ta khen những kẻ chết lâu rồi
Là sướng hơn những người còn sống đấy.
3 Còn những kẻ chưa sinh ra trên đời
Chưa thấy những gian ác dưới mặt trời
Là hạnh phúc hơn hai đằng kia vậy.
4 Ta cũng thấy mọi nghề, mọi thành công
Gây cho người ghen ghét nhau quá đỗi.
Và điều này cũng là sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi.
5 Kẻ dại ngồi khoanh tay ăn thịt mình.
6 Thà đầy một bàn tay mà bình an
Hơn cả hai mà lao công, theo gió thổi.
7 Ta đã thấy hư không dưới mặt trời.
8 Người cô đơn không anh em, con cái
Mặc dầu vậy, nó làm việc không thôi
Và mắt nó luôn khát thèm của cải.
Nó không nghĩ ra: “Vậy ta khó nhọc
Bắt linh hồn nhịn sung sướng vì ai?”
Đó là sự hư không, và điều này
Quả thực, là một việc làm không tốt!
9 Bao giờ cũng vậy, hai người hơn một
Vì công giá tốt về công việc mình.
10 Nếu người này ngã người kia nâng lên
Nhưng khổ thân người ngã mà có một.
11 Cũng vậy, hai người ngủ chung thì ấm
Còn một mình thì ấm áp làm sao?
12 Kẻ một mình bị người khác thắng
Nhưng hai người sẽ dễ dàng đứng vững
Dây bện ba lần khó đứt được mau.
13 Thà một người trẻ tuổi nghèo mà khôn
Hơn một ông vua già nhưng mà dại
Chẳng còn biết nghe những lời khuyên can.
14 Vì người trẻ từ ngục lên chính trường
Dù sinh ra trong nước mình nghèo khó.
15 Những người sống đi lại dưới mặt trời
Ta thấy họ đều nghe theo người đó
Là người thay thế cho vị vua kia.
16 Dân phục dưới quyền thật đông vô khối
Dù những kẻ sau chẳng thích gì người.
Đó cũng là sự hư không mà thôi
Là hư không, là theo luồng gió thổi.
Khuyên về sự nhân từ và dùng của phải cách
V
1 Khi ngươi bước vào nhà Đức Chúa Trời
Thì nhớ để ý bước chân mình với
Thà nghe hơn là dâng lễ, kẻ ngu muội
Vì chúng không nghĩ rằng làm điều tồi.
2 Chớ vội mở miệng nói trước Chúa Trời
Vì Chúa trên trời còn ngươi dưới đất.
Bởi thế nên nhà ngươi chỉ ít lời.
3 Hễ nhiều lo lắng ắt có chiêm bao
Còn nhiều lời sẽ sinh ra ngu dại.
4 Khi ngươi khấn hứa với Đức Chúa Trời
Thì hãy lo vội vàng mà làm lấy
Bởi vì Ngài chẳng ưa thích kẻ dại
Đã hứa ra hãy thực hiện với Ngài.
5 Thà ngươi đừng khấn hứa cũng còn hơn
Là hứa hẹn mà rồi không làm lấy.
6 Đừng để miệng làm cho xác thịt mình
Phạm lỗi lầm, và ngươi chớ nói
Trước mặt Thiên sứ: “ấy là lỗi lầm!”
Sao lại đi làm Chúa Trời nổi giận
Vì lời ngươi, làm hỏng việc tay ngươi?
7 Trong nhiều chiêm bao và trong nhiều lời
Sự hư không cũng có nhiều vô khối
Nhưng ngươi hãy kính sợ Đức Chúa Trời.
8 Nếu thấy kẻ nghèo bị áp bức trong xứ
Hoặc phạm phép công, chớ lấy ngạc nhiên
Vì có kẻ trên cao vẫn coi chừng
Và lại còn có Đấng cao hơn nữa.
9 Song ưu thế của quê hương xứ sở
Là có vua lo lắng đến quốc gia.
10 Kẻ tham bạc, chẳng hề no nhờ bạc
Kẻ hám giàu ích lợi chỉ là không
Và điều này cũng là sự hư không.
11 Của cải càng nhiều, tiêu pha càng lớn
Chủ ích chi, chẳng lẽ chỉ ngắm nhìn?
12 Giấc ngủ của người lao động là ngon
Dù người đó ăn nhiều hay ăn ít.
Nhưng sự no nê, thỏa thích giàu sang
Sẽ làm cho người giàu không ngủ được.
13 Có điều khổ ta thấy dưới mặt trời
Là của tích gom hại cho thân chủ.
14 Sự giàu sang vì không may sụp đổ
Sinh đứa con chỉ còn lại tay không.
15 Mình khi lọt khỏi lòng mẹ trần truồng
Như thế nào ắt trở về thế đó
Và các hoa lợi từ sự lao khổ
Chẳng có chi đem theo được tay mình.
16 Điều này là một tai nạn trần gian
Ra đời thế nào, trở về thế ấy
Sự lao khổ đành theo luồng gió thổi
Người nhọc nhằn có ích lợi gì chăng?
17 Lại trọn đời ăn trong sự tối tăm
Nhiều phiền não và buồn rầu, đau đớn.
18 Kìa, ta đã nhìn thấy rằng: ăn uống
Và hưởng phước của lao khổ mình làm
Dưới mặt trời trong ngày mà Đức Chúa
Đã ban cho ấy là tốt và hay
Vì đó là kỉ phần của mình đây.
19 Và nếu người nào được Đức Chúa Trời
Ban giàu có và Ngài cho dùng nó
Thì người nhận phần mình và vui vẻ
Đó chính là quà của Đức Chúa Trời.
20 Người nhớ không lâu những ngày của đời
Nên Đức Chúa ban tặng lòng vui vẻ.
IV
1 Ta xây lại, xem xét sự hà hiếp
Những việc làm ra ở dưới mặt trời
Kia, nước mắt của kẻ bị hà hiếp
Nhưng không có ai an ủi cho vơi.
2 Vậy, ta khen những kẻ chết lâu rồi
Là sướng hơn những người còn sống đấy.
3 Còn những kẻ chưa sinh ra trên đời
Chưa thấy những gian ác dưới mặt trời
Là hạnh phúc hơn hai đằng kia vậy.
4 Ta cũng thấy mọi nghề, mọi thành công
Gây cho người ghen ghét nhau quá đỗi.
Và điều này cũng là sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi.
5 Kẻ dại ngồi khoanh tay ăn thịt mình.
6 Thà đầy một bàn tay mà bình an
Hơn cả hai mà lao công, theo gió thổi.
7 Ta đã thấy hư không dưới mặt trời.
8 Người cô đơn không anh em, con cái
Mặc dầu vậy, nó làm việc không thôi
Và mắt nó luôn khát thèm của cải.
Nó không nghĩ ra: “Vậy ta khó nhọc
Bắt linh hồn nhịn sung sướng vì ai?”
Đó là sự hư không, và điều này
Quả thực, là một việc làm không tốt!
9 Bao giờ cũng vậy, hai người hơn một
Vì công giá tốt về công việc mình.
10 Nếu người này ngã người kia nâng lên
Nhưng khổ thân người ngã mà có một.
11 Cũng vậy, hai người ngủ chung thì ấm
Còn một mình thì ấm áp làm sao?
12 Kẻ một mình bị người khác thắng
Nhưng hai người sẽ dễ dàng đứng vững
Dây bện ba lần khó đứt được mau.
13 Thà một người trẻ tuổi nghèo mà khôn
Hơn một ông vua già nhưng mà dại
Chẳng còn biết nghe những lời khuyên can.
14 Vì người trẻ từ ngục lên chính trường
Dù sinh ra trong nước mình nghèo khó.
15 Những người sống đi lại dưới mặt trời
Ta thấy họ đều nghe theo người đó
Là người thay thế cho vị vua kia.
16 Dân phục dưới quyền thật đông vô khối
Dù những kẻ sau chẳng thích gì người.
Đó cũng là sự hư không mà thôi
Là hư không, là theo luồng gió thổi.
Khuyên về sự nhân từ và dùng của phải cách
V
1 Khi ngươi bước vào nhà Đức Chúa Trời
Thì nhớ để ý bước chân mình với
Thà nghe hơn là dâng lễ, kẻ ngu muội
Vì chúng không nghĩ rằng làm điều tồi.
2 Chớ vội mở miệng nói trước Chúa Trời
Vì Chúa trên trời còn ngươi dưới đất.
Bởi thế nên nhà ngươi chỉ ít lời.
3 Hễ nhiều lo lắng ắt có chiêm bao
Còn nhiều lời sẽ sinh ra ngu dại.
4 Khi ngươi khấn hứa với Đức Chúa Trời
Thì hãy lo vội vàng mà làm lấy
Bởi vì Ngài chẳng ưa thích kẻ dại
Đã hứa ra hãy thực hiện với Ngài.
5 Thà ngươi đừng khấn hứa cũng còn hơn
Là hứa hẹn mà rồi không làm lấy.
6 Đừng để miệng làm cho xác thịt mình
Phạm lỗi lầm, và ngươi chớ nói
Trước mặt Thiên sứ: “ấy là lỗi lầm!”
Sao lại đi làm Chúa Trời nổi giận
Vì lời ngươi, làm hỏng việc tay ngươi?
7 Trong nhiều chiêm bao và trong nhiều lời
Sự hư không cũng có nhiều vô khối
Nhưng ngươi hãy kính sợ Đức Chúa Trời.
8 Nếu thấy kẻ nghèo bị áp bức trong xứ
Hoặc phạm phép công, chớ lấy ngạc nhiên
Vì có kẻ trên cao vẫn coi chừng
Và lại còn có Đấng cao hơn nữa.
9 Song ưu thế của quê hương xứ sở
Là có vua lo lắng đến quốc gia.
10 Kẻ tham bạc, chẳng hề no nhờ bạc
Kẻ hám giàu ích lợi chỉ là không
Và điều này cũng là sự hư không.
11 Của cải càng nhiều, tiêu pha càng lớn
Chủ ích chi, chẳng lẽ chỉ ngắm nhìn?
12 Giấc ngủ của người lao động là ngon
Dù người đó ăn nhiều hay ăn ít.
Nhưng sự no nê, thỏa thích giàu sang
Sẽ làm cho người giàu không ngủ được.
13 Có điều khổ ta thấy dưới mặt trời
Là của tích gom hại cho thân chủ.
14 Sự giàu sang vì không may sụp đổ
Sinh đứa con chỉ còn lại tay không.
15 Mình khi lọt khỏi lòng mẹ trần truồng
Như thế nào ắt trở về thế đó
Và các hoa lợi từ sự lao khổ
Chẳng có chi đem theo được tay mình.
16 Điều này là một tai nạn trần gian
Ra đời thế nào, trở về thế ấy
Sự lao khổ đành theo luồng gió thổi
Người nhọc nhằn có ích lợi gì chăng?
17 Lại trọn đời ăn trong sự tối tăm
Nhiều phiền não và buồn rầu, đau đớn.
18 Kìa, ta đã nhìn thấy rằng: ăn uống
Và hưởng phước của lao khổ mình làm
Dưới mặt trời trong ngày mà Đức Chúa
Đã ban cho ấy là tốt và hay
Vì đó là kỉ phần của mình đây.
19 Và nếu người nào được Đức Chúa Trời
Ban giàu có và Ngài cho dùng nó
Thì người nhận phần mình và vui vẻ
Đó chính là quà của Đức Chúa Trời.
20 Người nhớ không lâu những ngày của đời
Nên Đức Chúa ban tặng lòng vui vẻ.
Của cải mà người ta hưởng không đặng
và sự ước ao không chán, đều là hư không
VI
1 Có điều ác ta thấy dưới mặt trời
Và nó thường xuyên có giữa loài người.
2 Có một người mà Đức Chúa đã ban
Sự giàu sang và rất nhiều của cải
Nhiều đến nỗi không còn gì để mong
Nhưng Chúa không cho người này ăn lấy
Mà Chúa lại cho người khác được ăn.
Chính điều này là một sự hư không
Một tai nạn thật nặng nề lắm vậy.
3 Nếu có người sinh một trăm đứa con
Và sống nhiều đến cao niên trường thọ
Nhưng lòng khổ sở, chết chẳng được chôn
Ta nói: để sẩy thai còn hơn người đó.
4 Vì đứa con sẩy đi vào tối tăm
Và tên nó chôn vùi trong bóng tối.
5 Nó không biết mặt trời và không thấy
Nó yên ổn hơn người đã nói trên.
6 Người kia dù sống đến hai ngàn năm
Mà không được hưởng chút nào hạnh phúc
Tất cả cuối cùng về một chỗ chung?
7 Lao khổ của người là vì miệng mình
Nhưng linh hồn người không hề thỏa mãn.
8 Người khôn ngoan hơn chi người đần độn
Người nghèo biết đi trước mặt người ta
Và điều này thì nào có ích chi?
9 Mắt nhìn thấy hơn là hồn thơ thẩn.
Điều đó lại là một sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi!
10 Điều có từ trước đã được đặt tên
Và đã biết rằng con người không thể
Đi tranh cãi với Đấng mạnh hơn mình.
11 Có nhiều điều nhân lên sự hư không
Còn điều gì tốt hơn cho người nữa?
12 Ai biết được điều gì là tốt hơn
Trong đời hư không người như bóng lá.
Và có ai cho con người nhắn nhủ
Điều xảy ra sau ở dưới mặt trời?
và sự ước ao không chán, đều là hư không
VI
1 Có điều ác ta thấy dưới mặt trời
Và nó thường xuyên có giữa loài người.
2 Có một người mà Đức Chúa đã ban
Sự giàu sang và rất nhiều của cải
Nhiều đến nỗi không còn gì để mong
Nhưng Chúa không cho người này ăn lấy
Mà Chúa lại cho người khác được ăn.
Chính điều này là một sự hư không
Một tai nạn thật nặng nề lắm vậy.
3 Nếu có người sinh một trăm đứa con
Và sống nhiều đến cao niên trường thọ
Nhưng lòng khổ sở, chết chẳng được chôn
Ta nói: để sẩy thai còn hơn người đó.
4 Vì đứa con sẩy đi vào tối tăm
Và tên nó chôn vùi trong bóng tối.
5 Nó không biết mặt trời và không thấy
Nó yên ổn hơn người đã nói trên.
6 Người kia dù sống đến hai ngàn năm
Mà không được hưởng chút nào hạnh phúc
Tất cả cuối cùng về một chỗ chung?
7 Lao khổ của người là vì miệng mình
Nhưng linh hồn người không hề thỏa mãn.
8 Người khôn ngoan hơn chi người đần độn
Người nghèo biết đi trước mặt người ta
Và điều này thì nào có ích chi?
9 Mắt nhìn thấy hơn là hồn thơ thẩn.
Điều đó lại là một sự hư không
Là hư không, là theo luồng gió thổi!
10 Điều có từ trước đã được đặt tên
Và đã biết rằng con người không thể
Đi tranh cãi với Đấng mạnh hơn mình.
11 Có nhiều điều nhân lên sự hư không
Còn điều gì tốt hơn cho người nữa?
12 Ai biết được điều gì là tốt hơn
Trong đời hư không người như bóng lá.
Và có ai cho con người nhắn nhủ
Điều xảy ra sau ở dưới mặt trời?
Câu luận về đời khó khăn, về sự khôn ngoan
và sự tiết kiệm
VII
1 Danh tiếng hơn là dầu quí
Ngày chết hơn ngày sinh.
2 Thà đi đến nhà tang chế còn hơn
Là đi đến nhà ngươi ta tiệc lễ.
Vì tại đó thấy điểm cuối con người
Và người sống để vào lòng mình vậy.
3 Buồn rầu hơn là vui vẻ
Vì mặt buồn lòng được vui.
4 Lòng người khôn ở nhà tang chế
Lòng người dại ở tại nhà vui.
5 Thà đi nghe lời quở trách của người
Khôn ngoan, hơn là lời ca ngu muội.
6 Vì tiếng cười của người ngu dại
Giống như tiếng gai nhọn nổ dưới nồi.
Và điều này cũng là sự hư không.
7 Ép người khác, người khôn hoá thành ngu
Của hối lộ khiến cho lòng hư hại.
8 Khi đóng công việc hơn khi mở ra
Lòng kiên nhẫn hơn tự cao tự đại.
9 Chớ để hồn mình vội vàng giận dữ
Vì giận lót ổ trong lòng kẻ ngu.
10 Đừng nói: “Sao ngày xưa tốt hơn bây giờ?”
Vì hỏi vậy thì có khôn đâu chứ.
11 Sự khôn ngoan cũng tốt bằng cơ nghiệp
Nó có ích cho người thấy mặt trời
12 Vì khôn ngoan che thân như tiền bạc
Nhưng hay hơn – giữ mạng sống cho người.
13 Hãy xem công việc của Đức Chúa Trời
Vì Ngài làm cong, ai làm thẳng được?
14 Trong ngày hạnh phúc hãy vui mừng
Trong ngày bất hạnh hãy coi chừng
Đức Chúa Trời sinh ngày này, ngày nọ
Để con người không thấy trước, sau mình.
15 Ta nhìn thấy trong những ngày hư không
Người công bình cũng chịu điều mất mát
Còn kẻ hung ác lại được sống lâu.
16 Công bình quá thì có lợi gì đâu
Cớ làm sao để cho mình chịu thiệt?
17 Cũng đừng điên cuồng, cũng đừng ngu dốt
Cớ sao lại đi chết trước định kỳ.
18 Người giữ được điều này, ấy là tốt
Mà lại cũng đừng nới tay điều kia.
Vì ai trước Đức Chúa Trời kính sợ
Ắt tránh khỏi mọi điều không hay đó.
19 Sự khôn ngoan sẽ khiến cho người khôn
Mạnh hơn mười kẻ cai trị trong thành.
20 Chẳng hề có người công bình trên đất
Làm điều thiện mà không phạm lỗi lầm.
21 Chớ bận lòng vì miệng lưỡi thế gian
Để khỏi nghe lời tôi đòi nhiếc móc.
22 Vì ngươi biết mình từng nhiếc móc kẻ khác.
23 Ta lấy khôn ngoan nghiệm xét điều này
Ta nói rằng: “Ta sẽ khôn ngoan đây”
Nhưng thực ra khôn ngoan còn xa cách.
24 Điều chi xa xôi, điều chi sâu sắc
Điều sâu xa ai hiểu được cho mình?
25 Ta hết lòng tìm kiếm sự khôn ngoan
Và xét nét từng điều hơn lẽ thiệt
Nhận ra nguy hại của điều dại dột
Của sự ngu si và sự điên cuồng.
26 Ta thấy điều cay đắng hơn cái chết
Ấy là đàn bà có lòng như lưới vây
Và đôi bàn tay tựa như dây trói
Ai đẹp lòng Chúa Trời ắt thoát khỏi
Còn ai lầm lỗi sẽ bị nó vây.
27 Người truyền đạo nói: sau khi xem xét
Từng điều, từng vật muôn sự mở ra.
28 Có điều chi lòng ta chưa tìm ra?
Ấy là trong nghìn đàn ông thấy một
Chẳng thấy ai trong cả thảy đàn bà.
29 Chỉ có điều này là ta tìm thấy
Đức Chúa Trời đã tạo nên người ngay
Song loài người nhiều mưu mô lắm vậy.
và sự tiết kiệm
VII
1 Danh tiếng hơn là dầu quí
Ngày chết hơn ngày sinh.
2 Thà đi đến nhà tang chế còn hơn
Là đi đến nhà ngươi ta tiệc lễ.
Vì tại đó thấy điểm cuối con người
Và người sống để vào lòng mình vậy.
3 Buồn rầu hơn là vui vẻ
Vì mặt buồn lòng được vui.
4 Lòng người khôn ở nhà tang chế
Lòng người dại ở tại nhà vui.
5 Thà đi nghe lời quở trách của người
Khôn ngoan, hơn là lời ca ngu muội.
6 Vì tiếng cười của người ngu dại
Giống như tiếng gai nhọn nổ dưới nồi.
Và điều này cũng là sự hư không.
7 Ép người khác, người khôn hoá thành ngu
Của hối lộ khiến cho lòng hư hại.
8 Khi đóng công việc hơn khi mở ra
Lòng kiên nhẫn hơn tự cao tự đại.
9 Chớ để hồn mình vội vàng giận dữ
Vì giận lót ổ trong lòng kẻ ngu.
10 Đừng nói: “Sao ngày xưa tốt hơn bây giờ?”
Vì hỏi vậy thì có khôn đâu chứ.
11 Sự khôn ngoan cũng tốt bằng cơ nghiệp
Nó có ích cho người thấy mặt trời
12 Vì khôn ngoan che thân như tiền bạc
Nhưng hay hơn – giữ mạng sống cho người.
13 Hãy xem công việc của Đức Chúa Trời
Vì Ngài làm cong, ai làm thẳng được?
14 Trong ngày hạnh phúc hãy vui mừng
Trong ngày bất hạnh hãy coi chừng
Đức Chúa Trời sinh ngày này, ngày nọ
Để con người không thấy trước, sau mình.
15 Ta nhìn thấy trong những ngày hư không
Người công bình cũng chịu điều mất mát
Còn kẻ hung ác lại được sống lâu.
16 Công bình quá thì có lợi gì đâu
Cớ làm sao để cho mình chịu thiệt?
17 Cũng đừng điên cuồng, cũng đừng ngu dốt
Cớ sao lại đi chết trước định kỳ.
18 Người giữ được điều này, ấy là tốt
Mà lại cũng đừng nới tay điều kia.
Vì ai trước Đức Chúa Trời kính sợ
Ắt tránh khỏi mọi điều không hay đó.
19 Sự khôn ngoan sẽ khiến cho người khôn
Mạnh hơn mười kẻ cai trị trong thành.
20 Chẳng hề có người công bình trên đất
Làm điều thiện mà không phạm lỗi lầm.
21 Chớ bận lòng vì miệng lưỡi thế gian
Để khỏi nghe lời tôi đòi nhiếc móc.
22 Vì ngươi biết mình từng nhiếc móc kẻ khác.
23 Ta lấy khôn ngoan nghiệm xét điều này
Ta nói rằng: “Ta sẽ khôn ngoan đây”
Nhưng thực ra khôn ngoan còn xa cách.
24 Điều chi xa xôi, điều chi sâu sắc
Điều sâu xa ai hiểu được cho mình?
25 Ta hết lòng tìm kiếm sự khôn ngoan
Và xét nét từng điều hơn lẽ thiệt
Nhận ra nguy hại của điều dại dột
Của sự ngu si và sự điên cuồng.
26 Ta thấy điều cay đắng hơn cái chết
Ấy là đàn bà có lòng như lưới vây
Và đôi bàn tay tựa như dây trói
Ai đẹp lòng Chúa Trời ắt thoát khỏi
Còn ai lầm lỗi sẽ bị nó vây.
27 Người truyền đạo nói: sau khi xem xét
Từng điều, từng vật muôn sự mở ra.
28 Có điều chi lòng ta chưa tìm ra?
Ấy là trong nghìn đàn ông thấy một
Chẳng thấy ai trong cả thảy đàn bà.
29 Chỉ có điều này là ta tìm thấy
Đức Chúa Trời đã tạo nên người ngay
Song loài người nhiều mưu mô lắm vậy.
Phải kính vua
VIII
1 Có ai sánh được với người khôn đây?
Và ai hiểu nghĩa muôn loài sự vật?
Sự khôn ngoan làm cho người sáng mắt
Vẻ nghiêm khắc trên gương mặt đổi thay.
2 Ta nói: vì lời thề trước Đức Chúa Trời
Lời của vua hãy gắng lo gìn giữ.
3 Chớ vội lui ra khỏi trước mặt người
Đừng gian ác, vì muốn, vua sẽ trị.
4 Ở đâu lời vua, ở đó quyền lực
Và ai dám hỏi: “điều chi ngươi làm?”
5 Ai biết vâng lời không lo điều ác
Lòng người khôn biết phép tắc, thời gian.
6 Sự gì cũng có phép tắc, thời gian
Chính điều này mà con người tai nạn.
7 Vì người không biết điều chi xảy đến
Ai nói trước cùng điều xảy sau không?
8 Chẳng ai trị được sinh khí, để cầm
Sinh khí lại, hay quyền trong ngày chết
Nơi tranh chiến không miễn trừ ai hết
Gian ác nào cứu được kẻ làm ra.
9 Ta đã thấy những điều này, và ta
Chuyên lòng suy dưới mặt trời mọi việc
Có khi người này cai trị người kia
Mà lại làm cho người kia điều ác.
10 Ta thấy kẻ gian ác chết được chôn
Còn người làm lành phải lìa đất thánh
Bị những người sống trong thành quên lãng
Và điều này cũng là sự hư không.
Trí loài người chẳng giải quyết được các vấn đề
11 Không phạt ngay những việc ác, nên lòng
Con loài người không sợ làm điều ác.
Kẻ có tội làm một trăm lần ác
Mà cuối cùng vẫn được sống trường niên.
Nhưng ta biết rồi sau ắt được phước
Cho những ai kính sợ Đức Chúa Trời.
13 Kẻ ác không được phước, không sống lâu
Vì đời nó đi qua như chiếc bóng
Vì nó không kính sợ Đức Chúa Trời.
14 Có sự hư không trên mặt đất này:
Người công bình bị đãi như kẻ ác
Còn công việc của những người gian ác
Lại được đãi theo việc kẻ công bình
Ta nói rằng: đó là sự hư không!
15 Ta bèn khen sự vui vẻ, hân hoan
Vì dưới mặt trời chẳng có điều gì tốt
Cho con người hơn ăn uống, vui mừng
Vì ấy là điều còn lại cho mình
Nhờ công lao trong những ngày của Chúa.
16 Khi chuyên lòng nhận biết sự khôn ngoan
Để hiểu mọi việc làm ra trên đất
Thì ta thấy có người không cho mắt
Được ngủ ban ngày cũng như ban đêm.
17 Thấy mọi việc của Chúa ta hiểu rằng
Con người ta không thể dò mọi việc
Làm ra dưới mặt trời, dù cực nhọc
Để đi tìm thì cũng chẳng tìm ra
Dù người khôn tưởng rằng sẽ biết ra
Nhưng người ấy không thể nào biết được.
VIII
1 Có ai sánh được với người khôn đây?
Và ai hiểu nghĩa muôn loài sự vật?
Sự khôn ngoan làm cho người sáng mắt
Vẻ nghiêm khắc trên gương mặt đổi thay.
2 Ta nói: vì lời thề trước Đức Chúa Trời
Lời của vua hãy gắng lo gìn giữ.
3 Chớ vội lui ra khỏi trước mặt người
Đừng gian ác, vì muốn, vua sẽ trị.
4 Ở đâu lời vua, ở đó quyền lực
Và ai dám hỏi: “điều chi ngươi làm?”
5 Ai biết vâng lời không lo điều ác
Lòng người khôn biết phép tắc, thời gian.
6 Sự gì cũng có phép tắc, thời gian
Chính điều này mà con người tai nạn.
7 Vì người không biết điều chi xảy đến
Ai nói trước cùng điều xảy sau không?
8 Chẳng ai trị được sinh khí, để cầm
Sinh khí lại, hay quyền trong ngày chết
Nơi tranh chiến không miễn trừ ai hết
Gian ác nào cứu được kẻ làm ra.
9 Ta đã thấy những điều này, và ta
Chuyên lòng suy dưới mặt trời mọi việc
Có khi người này cai trị người kia
Mà lại làm cho người kia điều ác.
10 Ta thấy kẻ gian ác chết được chôn
Còn người làm lành phải lìa đất thánh
Bị những người sống trong thành quên lãng
Và điều này cũng là sự hư không.
Trí loài người chẳng giải quyết được các vấn đề
11 Không phạt ngay những việc ác, nên lòng
Con loài người không sợ làm điều ác.
Kẻ có tội làm một trăm lần ác
Mà cuối cùng vẫn được sống trường niên.
Nhưng ta biết rồi sau ắt được phước
Cho những ai kính sợ Đức Chúa Trời.
13 Kẻ ác không được phước, không sống lâu
Vì đời nó đi qua như chiếc bóng
Vì nó không kính sợ Đức Chúa Trời.
14 Có sự hư không trên mặt đất này:
Người công bình bị đãi như kẻ ác
Còn công việc của những người gian ác
Lại được đãi theo việc kẻ công bình
Ta nói rằng: đó là sự hư không!
15 Ta bèn khen sự vui vẻ, hân hoan
Vì dưới mặt trời chẳng có điều gì tốt
Cho con người hơn ăn uống, vui mừng
Vì ấy là điều còn lại cho mình
Nhờ công lao trong những ngày của Chúa.
16 Khi chuyên lòng nhận biết sự khôn ngoan
Để hiểu mọi việc làm ra trên đất
Thì ta thấy có người không cho mắt
Được ngủ ban ngày cũng như ban đêm.
17 Thấy mọi việc của Chúa ta hiểu rằng
Con người ta không thể dò mọi việc
Làm ra dưới mặt trời, dù cực nhọc
Để đi tìm thì cũng chẳng tìm ra
Dù người khôn tưởng rằng sẽ biết ra
Nhưng người ấy không thể nào biết được.
Dù không hiểu được Đức Chúa Trời,
người khôn vui lòng hưởng ơn Ngài ban cho
IX
1 Mọi việc khác ta chuyên lòng xem xét
Người khôn, công bình cùng việc họ làm
Đều ở trong tay Đức Chúa, và rằng
Họ không biết trước, dù yêu hay ghét.
2 Tất cả đều có một số phận chung:
Người công bình hay là kẻ hung ác
Người thanh sạch hay kẻ không thanh sạch
Người dâng tế lễ hay người không dâng.
Là người thiện hay là kẻ có tội
Kẻ phát thề hay người sợ lời thề
Tất cả đều có phận chung như vậy.
3 Có một tai nạn ở dưới mặt trời
Ấy là tất cả đều chung phận số
Cái ác đầy rẫy trong lòng con người
Và sự điên cuồng choán trong lòng họ
Sau đó họ đi theo kẻ chết rồi.
4 Ai còn ở trong những người đang sống
Thì người ấy hãy còn niềm hy vọng
Vì chó sống hơn sư tử chết rồi.
5 Người đang sống biết mình rồi sẽ chết
Còn người đã chết chẳng biết chút gì
Không còn được nhận phần thưởng chi hết
Ký ức về họ đã bị quên đi.
6 Sự yêu thương, lòng căm thù của họ
Cả hờn ghen cũng đã biến mất rồi
Và với họ muôn đời không còn nữa
Phần việc làm ra ở dưới mặt trời.
7 Bởi thế, hãy đi ăn bánh vui mừng
Và uống rượu với lòng vui hớn hở
Khi Chúa Trời chấp nhận sự lao công.
8 Và mọi lúc ngươi sẽ mặc áo trăng
Trên đầu ngươi luôn hương dầu thơm ngát.
9 Trong những ngày hư không cuộc đời ngươi
Dưới mặt trời đã ban nhờ Đức Chúa
Cùng người vợ mình yêu thương vui vẻ
Đó là phần ngươi được nhận trong đời
Vì lao khổ làm ra dưới mặt trời.
10 Mọi việc mà bàn tay ngươi làm đặng
Thì hãy gắng làm cho hết sức mình
Vì dưới âm phủ, nơi ngươi đi đến
Chẳng việc làm, tri thức, sự khôn ngoan.
Sự khôn ngoan chẳng được phước luôn
11 Ta để ý và thấy dưới mặt trời
Có kẻ lẹ làng mà không được chạy
Dũng cảm không thắng, thông sáng không giàu
Khôn không được bánh, khéo chẳng được ơn
Dù có chung thời thế và cơ hội.
12 Vì con người không biết thời của mình
Như cá mắc lưới, như chim mắc bẫy
Con loài người luôn luôn bị vấn vương
Thời tai họa đến thình lình thế ấy.
13 Ta đã thấy khôn ngoan dưới mặt trời
Và ta cứ ngỡ nó là quan trọng.
14 Có thành nhỏ và dân chỉ ít thôi
Mà vây hãm nó một ông vua lớn
Đắp thành lũy cao ngất đến tận trời.
15 Trong thành ấy có người nghèo mà khôn
Dùng khôn ngoan để giải vây thành ấy
Song người nghèo không được ai nhớ ơn.
16 Ta nói rằng: khôn hơn sức mạnh vậy.
Nhưng người nghèo khôn ngoan bị khinh rẻ
Và lời của người chẳng có ai nghe.
17 Lời người khôn được nói ra lặng lẽ
Hơn tiếng kêu chúa tể với ngu đần
Sự khôn ngoan tốt hơn đồ binh khí
Nhưng người có tội phá huỷ sự lành.
người khôn vui lòng hưởng ơn Ngài ban cho
IX
1 Mọi việc khác ta chuyên lòng xem xét
Người khôn, công bình cùng việc họ làm
Đều ở trong tay Đức Chúa, và rằng
Họ không biết trước, dù yêu hay ghét.
2 Tất cả đều có một số phận chung:
Người công bình hay là kẻ hung ác
Người thanh sạch hay kẻ không thanh sạch
Người dâng tế lễ hay người không dâng.
Là người thiện hay là kẻ có tội
Kẻ phát thề hay người sợ lời thề
Tất cả đều có phận chung như vậy.
3 Có một tai nạn ở dưới mặt trời
Ấy là tất cả đều chung phận số
Cái ác đầy rẫy trong lòng con người
Và sự điên cuồng choán trong lòng họ
Sau đó họ đi theo kẻ chết rồi.
4 Ai còn ở trong những người đang sống
Thì người ấy hãy còn niềm hy vọng
Vì chó sống hơn sư tử chết rồi.
5 Người đang sống biết mình rồi sẽ chết
Còn người đã chết chẳng biết chút gì
Không còn được nhận phần thưởng chi hết
Ký ức về họ đã bị quên đi.
6 Sự yêu thương, lòng căm thù của họ
Cả hờn ghen cũng đã biến mất rồi
Và với họ muôn đời không còn nữa
Phần việc làm ra ở dưới mặt trời.
7 Bởi thế, hãy đi ăn bánh vui mừng
Và uống rượu với lòng vui hớn hở
Khi Chúa Trời chấp nhận sự lao công.
8 Và mọi lúc ngươi sẽ mặc áo trăng
Trên đầu ngươi luôn hương dầu thơm ngát.
9 Trong những ngày hư không cuộc đời ngươi
Dưới mặt trời đã ban nhờ Đức Chúa
Cùng người vợ mình yêu thương vui vẻ
Đó là phần ngươi được nhận trong đời
Vì lao khổ làm ra dưới mặt trời.
10 Mọi việc mà bàn tay ngươi làm đặng
Thì hãy gắng làm cho hết sức mình
Vì dưới âm phủ, nơi ngươi đi đến
Chẳng việc làm, tri thức, sự khôn ngoan.
Sự khôn ngoan chẳng được phước luôn
11 Ta để ý và thấy dưới mặt trời
Có kẻ lẹ làng mà không được chạy
Dũng cảm không thắng, thông sáng không giàu
Khôn không được bánh, khéo chẳng được ơn
Dù có chung thời thế và cơ hội.
12 Vì con người không biết thời của mình
Như cá mắc lưới, như chim mắc bẫy
Con loài người luôn luôn bị vấn vương
Thời tai họa đến thình lình thế ấy.
13 Ta đã thấy khôn ngoan dưới mặt trời
Và ta cứ ngỡ nó là quan trọng.
14 Có thành nhỏ và dân chỉ ít thôi
Mà vây hãm nó một ông vua lớn
Đắp thành lũy cao ngất đến tận trời.
15 Trong thành ấy có người nghèo mà khôn
Dùng khôn ngoan để giải vây thành ấy
Song người nghèo không được ai nhớ ơn.
16 Ta nói rằng: khôn hơn sức mạnh vậy.
Nhưng người nghèo khôn ngoan bị khinh rẻ
Và lời của người chẳng có ai nghe.
17 Lời người khôn được nói ra lặng lẽ
Hơn tiếng kêu chúa tể với ngu đần
Sự khôn ngoan tốt hơn đồ binh khí
Nhưng người có tội phá huỷ sự lành.
Các ý luận khác
X
1 Con ruồi chết làm cho thối dầu thơm
Người sang trọng nhẹ danh vì chút dại.
2 Nằm bên phải con tim của người khôn
Còn kẻ dại, con tim nằm bên trái.
3 Kẻ dại dột đi đường chẳng hề khôn
Nó nói cho mọi người là kẻ dại.
4 Nếu cùng ngươi nổi giận người cai quản
Thì chớ vội vàng rời khỏi chỗ mình
Vì sự mềm mỏng sẽ bao trùm lên
Và sẽ ngăn ngừa được tội lỗi lớn.
5 Một tai họa ta thấy dưới mặt trời
Như một lỗi lầm từ người cai quản.
6 Kẻ dốt nát được đặt chốn cao vời
Người giàu có lại ngồi nơi thấp kém.
7 Ta từng thấy tôi tớ ngồi trên ngựa
Còn quan trưởng đi bộ như bầy tôi.
8 Ai đào hầm sẽ bị sa xuống hố
Kẻ phá tường sẽ bị rắn cắn thôi.
9 Ai lăn đá sẽ bị đá đè lên
Người bổ củi có khi là nguy hại.
10 Cái rìu cùn mà không mài lưỡi lại
Thì người ta phải rán sức nhiều hơn
Nhưng sự khôn ngoan biết tìm sửa lại.
11 Nếu rắn cắn không cần lời yếm chú
Thì thầy yếm chú có ích gì chăng?
12 Lời từ miệng của người khôn có ơn
Nhưng môi của kẻ dại khờ nuốt nó.
13 Lời từ miệng nó bắt đầu – ngu dại
Và cuối cùng cũng vẫn sự cuồng điên.
14 Dại nói nhiều, không biết điều sẽ xảy
Ai nói cho điều sẽ tới sau mình?
15 Công lao kẻ dại làm cho nó mệt
Vì nó không biết đường đi đến thành.
16 Hỡi xứ, khốn cho mày khi có vua ấu thơ
Và các quan ăn từ lúc buổi sáng.
17 Hỡi xứ, phước cho mày khi có ông vua, là
Dòng cao sang, và quan ăn giờ đúng
Để hồi sức, chứ không phải no nê.
18 Tại tay làm biếng nên trần nhà đổ
Khi buông tay thì đã dột mái nhà.
19 Người ta bày tiệc là để say sưa
Rượu làm cho cuộc đời thêm vui vẻ
Có bạc tiền thì mọi chuyện đều qua.
20 Dù ý nghĩ cũng chớ nguyền rủa vua
Trong phòng ngủ chớ trách người giàu mạnh
Vì chim trời sẽ đồn tiếng ngươi, và
Biến lời ngươi thành những lời có cánh.
Khuyên làm phước và vui vẻ
XI
1 Hãy thả chiếc bánh của ngươi trên nước
Rồi sau nhiều ngày ngươi lại tìm ra.
2 Cho bảy hoặc tám người đem phân chia
Vì chẳng biết tai nạn nào trên đất.
3 Khi mây đầy nước, nó mưa xuống đất
Nếu cây ngã về hướng nam hay bắc
Ngã về đâu, ở chỗ đó vẫn còn.
4 Ai xem gió không gieo, xem mây không gặt.
5 Ngươi không biết đường gió đi, hay xương cốt
Kết trong bụng người đàn bà mang thai
Cũng vậy, không thể biết việc Chúa Trời
Là Đấng làm nên muôn loài, muôn vật.
6 Trong buổi sáng hãy gieo giống của ngươi
Và buổi chiều chớ để tay nghỉ việc
Vì không biết này hay kia sẽ tốt
Hay chúng sẽ đều tốt đẹp cả hai.
7 Ánh sáng thật dịu êm, và con mắt
Nhìn thấy mặt trời lấy làm vui thích.
8 Nếu có một người được sống lâu năm
Thì hãy để cho người này vui vẻ
Song cũng đừng quên những ngày tối tăm
Vì những ngày ấy có nhiều vô kể.
Phàm việc gì đến – đều là hư không.
X
1 Con ruồi chết làm cho thối dầu thơm
Người sang trọng nhẹ danh vì chút dại.
2 Nằm bên phải con tim của người khôn
Còn kẻ dại, con tim nằm bên trái.
3 Kẻ dại dột đi đường chẳng hề khôn
Nó nói cho mọi người là kẻ dại.
4 Nếu cùng ngươi nổi giận người cai quản
Thì chớ vội vàng rời khỏi chỗ mình
Vì sự mềm mỏng sẽ bao trùm lên
Và sẽ ngăn ngừa được tội lỗi lớn.
5 Một tai họa ta thấy dưới mặt trời
Như một lỗi lầm từ người cai quản.
6 Kẻ dốt nát được đặt chốn cao vời
Người giàu có lại ngồi nơi thấp kém.
7 Ta từng thấy tôi tớ ngồi trên ngựa
Còn quan trưởng đi bộ như bầy tôi.
8 Ai đào hầm sẽ bị sa xuống hố
Kẻ phá tường sẽ bị rắn cắn thôi.
9 Ai lăn đá sẽ bị đá đè lên
Người bổ củi có khi là nguy hại.
10 Cái rìu cùn mà không mài lưỡi lại
Thì người ta phải rán sức nhiều hơn
Nhưng sự khôn ngoan biết tìm sửa lại.
11 Nếu rắn cắn không cần lời yếm chú
Thì thầy yếm chú có ích gì chăng?
12 Lời từ miệng của người khôn có ơn
Nhưng môi của kẻ dại khờ nuốt nó.
13 Lời từ miệng nó bắt đầu – ngu dại
Và cuối cùng cũng vẫn sự cuồng điên.
14 Dại nói nhiều, không biết điều sẽ xảy
Ai nói cho điều sẽ tới sau mình?
15 Công lao kẻ dại làm cho nó mệt
Vì nó không biết đường đi đến thành.
16 Hỡi xứ, khốn cho mày khi có vua ấu thơ
Và các quan ăn từ lúc buổi sáng.
17 Hỡi xứ, phước cho mày khi có ông vua, là
Dòng cao sang, và quan ăn giờ đúng
Để hồi sức, chứ không phải no nê.
18 Tại tay làm biếng nên trần nhà đổ
Khi buông tay thì đã dột mái nhà.
19 Người ta bày tiệc là để say sưa
Rượu làm cho cuộc đời thêm vui vẻ
Có bạc tiền thì mọi chuyện đều qua.
20 Dù ý nghĩ cũng chớ nguyền rủa vua
Trong phòng ngủ chớ trách người giàu mạnh
Vì chim trời sẽ đồn tiếng ngươi, và
Biến lời ngươi thành những lời có cánh.
Khuyên làm phước và vui vẻ
XI
1 Hãy thả chiếc bánh của ngươi trên nước
Rồi sau nhiều ngày ngươi lại tìm ra.
2 Cho bảy hoặc tám người đem phân chia
Vì chẳng biết tai nạn nào trên đất.
3 Khi mây đầy nước, nó mưa xuống đất
Nếu cây ngã về hướng nam hay bắc
Ngã về đâu, ở chỗ đó vẫn còn.
4 Ai xem gió không gieo, xem mây không gặt.
5 Ngươi không biết đường gió đi, hay xương cốt
Kết trong bụng người đàn bà mang thai
Cũng vậy, không thể biết việc Chúa Trời
Là Đấng làm nên muôn loài, muôn vật.
6 Trong buổi sáng hãy gieo giống của ngươi
Và buổi chiều chớ để tay nghỉ việc
Vì không biết này hay kia sẽ tốt
Hay chúng sẽ đều tốt đẹp cả hai.
7 Ánh sáng thật dịu êm, và con mắt
Nhìn thấy mặt trời lấy làm vui thích.
8 Nếu có một người được sống lâu năm
Thì hãy để cho người này vui vẻ
Song cũng đừng quên những ngày tối tăm
Vì những ngày ấy có nhiều vô kể.
Phàm việc gì đến – đều là hư không.
Người trẻ tuổi phải hưởng các năm tươi tốt của mình trước khi già chết nhưng chớ quên Đức Chúa Trời
9 Trẻ nhỏ hãy vui trong buổi thiếu niên
Lòng hớn hở khi hãy còn thơ ấu
Hãy đi theo con đường của lòng mình
Và hãy xem những gì mắt yêu dấu.
Nhưng hãy biết rằng vì tất cả ấy
Đức Chúa Trời rồi sẽ đoán xét con.
9 Hãy xua nỗi buồn ra khỏi con tim
Và cái ác khỏi xác thân hãy đuổi
Vì thời thơ ấu và thời trẻ tuổi
Tất cả chỉ là một sự hư không.
XII
1 Buổi ấu thơ hãy nhớ Tạo Hoá mình
Trước khi những ngày gian nan chưa đến
Những ngày mà rồi ngươi sẽ nói rằng:
“Chẳng có gì ta lấy làm thoả mãn”.
2 Một ngày hãy còn chưa tắt ánh sáng
Mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao
Đám mây mới sau cơn mưa chưa đến.
3 Trong ngày ấy kẻ giữ nhà run rẩy
Những người mạnh mẽ cũng sẽ cong khom
Người xay cối, vì ít, nên ngừng lại
Kẻ ngó qua cửa sổ mỏi mắt nhòm.
4 Và hai cánh cửa bên đường đóng lại
Tiếng cối xay rồi cũng sẽ lặng im
Tiếng gà gáy làm người ta thức dậy
Và tiếng con gái hát bỗng im lìm.
5 Lúc ấy người ta sợ hãi lên cao
Đi trên đường sẽ vô cùng khiếp sợ
Và sẽ trổ bông những khóm hạnh đào
Cào cào nặng, ước ao không còn nữa.
Vì bấy giờ ngươi đi về nơi ở
Trong ngôi nhà ngươi muôn thuở, muôn đời
Những kẻ đưa tang đi vòng quanh, trên phố.
6 Nhớ Tạo Hoá trước khi dây bạc đứt
Chén vàng tan, bình bên suối vỡ ra
Trước khi gục vào trên giếng bánh xe.
7 Và tro bụi trở về đất như cũ
Còn linh hồn về với Đức Chúa Trời
Là Đấng trước đây ban nó cho người.
8 Kẻ truyền đạo nói:
Hư không của sự hư không!
Thảy đều hư không!
9 Vả lại, vì kẻ truyền đạo là người khôn
Nên cứ dạy tri thức cho dân sự
Ngài rà soát, sắp đặt theo thứ tự
Và cân nhắc rất nhiều câu châm ngôn.
10 Kẻ truyền đạo đã chuyên lo kiếm tìm
Những câu hay, và các lời đã viết
Đều chính trực và là lời chân thật.
11 Lời của người khôn ngoan giống như kim
Các câu châm ngôn như đinh đóng chặt
Từ kẻ chăn chiên duy nhất rao truyền.
12 Con hãy gìn giữ những lời dạy trên
Vì người ta chép nhiều sách chẳng cùng
Đọc nhiều quá - nhọc nhằn cho thân xác.
13 Chúng ta hãy cùng lắng nghe lời kết:
Kính sợ Chúa và giữ điều răn Ngài
Vì đấy là bổn phận của con người.
14 Vì Đức Chúa Trời đem ra đoán xét
Tất cả mọi việc, dù là kín thầm
Và dù điều thiện hay là điều ác.
Hết Truyền đạo
1 nhận xét:
Nice Article, for World News or Blogs, I would like to suggest you to visit on AlShorts, We are also Active in Hindi Language for Hindi News AlShorts Hindi
Đăng nhận xét